महेशकुमार र बुद्धि त्यहाँका प्रतिनिधि किसानमात्र हुनुहन्छ । उहाँजस्ता त्यहाँका १५ घर बढी किसानले यस वर्षको कुचो नकाटी बगानमै छाड्नुभएको हो । त्यहाँका करिब एक सय क्विन्टल कुचो किसानले माया मारेर बगानमा नै छाडेको अर्का किसान धनबहादुर राईले बाताउनुभयो ।

आफ्नो परिवारको गुजारा चलाउने माध्यम नै अम्रिसो खेतीलाई बनाउनुभएका त्यहाँका प्रायः सबै किसानलाई अहिले कसरी घरव्यवहार चलाउने भन्ने चिन्ताले पिरोल्न थालेको छ । कुचो बगानमै छाड्नुपेको घटना इलामवासीका लागि सम्भवतः यो पहिलो घटना हो ।

गत वर्ष प्रतिकिलो रु एक सय १० देखि रु एक सय ३० सम्ममा किनबेच भएको कुचो अहिले प्रतिकिलो रु ६५ मा मात्र किनबेच भइरहेको छ । यो मूल्य गत वर्षको तुलनामा ५० प्रतिशतले कम हो । जिल्लामा लगाइएको अलैँचीखेती केही वर्षदेखि मासिने क्रम बढेपछि अधिकांश किसानले अलैँची लगाउने ठाउँमा अम्रिसो लगाएका थिए ।

पाखो र भिरालो जमिन भए पनि सप्रने अम्रिसो अलैँचीको वैकल्पिक खेती बन्दै आएको थियो । रोगले अलैँची मासिएपछि अम्रिसो रोपेका किसान कुचोले पनि राम्रो मूल्य नपाएपछि भने चिन्तित बनेका हुन् । अन्नबाली उब्जाउनका लागि सिँचाइ अभाव हुने गरेका अधिकांश किसानले अम्रिसो लगाउने गरेका छन् ।

अम्रिसोखेती इलामका प्रायः सबै पालिकामा हुने गर्दछ । इलाममा उत्पादित कुचो स्थानीय बजारमार्फत झापाको धुलाबारीमा सङ्कलन गरी काकटभिट्टा हुँदै भारत निकासी हुने गर्दछ । इलाममा वार्षिक तीन हजार पाँच सय मेट्रिक टन कुचो उत्पादन हुने तथ्याङ्क छ । कुचो उत्पादन हुने क्षेत्र थपिँदै गएकाले उत्पादनमा समेत वृद्धि हुने व्यापारीहरूको अनुमान छ । घर र कोठा सफा गर्नका लागि कुचो बनाउनदेखि विदेश निर्यात हुँदै आएको छ । रासस