जलकुम्भीले ताललाई विनास गरेको उहाँ बताउनुहुन्छ । “अहिले जलकुम्भीका कारण ताल पुरिने अवस्थामा छ । ताल गहिराउनुपर्ने अवस्था छ । हाम्रो पनि दक्षिणकाली ताल र ओरालेघोल तालमा जलकुम्भी छ तर पर्यटकलाई टिकटै काटेर प्रवेश गराएका छैनाँै”, उहाँले भन्नुभयो ।

बाटुलीपोखरी मध्यवर्ती सामुदायिक वनका अध्यक्ष ज्ञानु सुनार जलकुम्भीलाई कमलको फूल भन्दै टाढा–टाढाबाट हेर्न आउने गरेको बताउनुहुन्छ । “प्रत्येक दिन यहाँ आएर सयौँले यो जलकुम्भीबारे सोध्नुहुन्छ”, उहाँले भन्नुभयो, “हामीले तालमा फुल्ने झार हो भनेर पठाउने गरेका छौँ ।” यो झारले तालमा समस्या आएको भन्दै यसको व्यवस्थापन गर्नुपर्ने चुनौती थपिएको उहाँले बताउनुभयो ।

चितवन राष्ट्रिय निकुञ्ज र संरक्षणको क्षेत्रमा काम गर्नेहरूले जलकुम्भीको समस्या विकराल हुनसक्ने भन्दै चिन्ता व्यक्त गरेका छन् । निकुञ्जका पूर्वप्रमुख संरक्षण अधिकृत रामपृत यादवले जलकुम्भीको समस्या बेलैमा समाधान गर्न नसके यसले विकराल अवस्था सिर्जना गर्ने बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “यसले तालतलैया सुकाउँदै छ । जहाँतहीँ यसको समस्या छ, यसलाई आउनै दिनहुन्न । यसलाई मान्छे लगाएर निकाल्नुपर्छ । नत्र भयावह हुन्छ ।”

बीसहजारी ताल जलकुम्भीका कारण सङ्कटमा पुगेको उहाँले बताउनुभयो । बीसहजारी तालको जलकुम्भी हटाउन ठूलो मेहनत र रकम खर्च भएको उहाँको भनाइ छ ।

“मान्छे प्रकृतिमा जान चाहन्छ, अहिले क्षणिक रमाइलो हेरेर हुँदैन । यहाँका तालमा पहिले थिएन । यो विदेशबाट आएको हो । यसले यहाँको रैथाने झारलाई समेत मार्ने गरेको छ”, उहाँले भन्नुभयो ।

जलकुम्भीको फूल फुल्छ । बाक्लो हुँदै जान्छ । अर्को वर्ष कुहिँदै जान्छ । ताल माथिमाथि आउँछ र विस्तारै ताल सुक्छ । यहाँ हुने रैथाने झार चराका लागि पनि राम्रो भएको यादवको भनाइ छ । ताल सुक्दै जाँदा चरा पनि आउन छाड्ने भन्दै उहाँले यो प्रकृतिको महारोग भएकाले बेलैमा सोच्न जरुरी रहेको बताउनुभयो ।

चितवन निकुञ्जका निमित्त प्रमुख संरक्षण अधिकृत राजु घिमिरेले रैथाने वनस्पतिलाई संरक्षण गर्नुपर्ने बताउनुहुन्छ । उहाँ जैविक विविधता संरक्षण गरेर सबैको विविधता कायम गर्न सक्नुपर्ने भन्दै सबैको ध्यान यसतर्फ जानुपर्ने बताउनुभयो ।
“डढेलो लाग्ने ठाउँमा जलकुम्भी बढी फैलन्छ र तालतलैया ढाक्छ । आगलागी नियन्त्रणलाई पनि ध्यान दिनुपर्छ । यसले दीर्घकालीनरूपमा असर गर्छ बेलेमा सोचेर समाधनतर्फ लाग्नुपर्छ”, उहाँले भन्नुभयो ।

निकुञ्जको मध्यवर्ती व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष प्रकाश ढुङ्गाना जलकुम्भीको फूल देखाएर पर्यटक बढाउन खोज्ने चिन्तनले तालहरू नै नरहने जोखिम बढ्ने बताउनुभयो । उहाँले यहाँका ताल यस क्षेत्रको सिँचाइको समेत स्रोत भएको जानकारी दिनुभयो ।

“यी तालहरु रिचार्ज सेन्टर हुन् । यिनको संरक्षणबिना सिमसार जोगाउने कुरा सम्भव हुँदैन । जलकुम्भीले तत्कालका लागि पर्यटक त भित्रिएला तर दीर्घकालीनरूपमा यसले असर गर्छ”, उहाँले भन्नुभयो । उहाँले सामुदायिक वन क्षेत्रको संरक्षण र उपभोग पनि स्थानीयले गर्ने भन्दै पर्यटक ल्याउनका लागि पनि अन्य दीर्घकालीन योजना बनाउनुपर्ने बताउनुभयो ।

राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण कोष सौराहा कार्यालयका प्रमुख रचना शाहले जलकुम्भी जोगाउनभन्दा उखेल्न उपयुक्त हुने बताउनुभयो । उहाँले यसको दीर्घकालीन समस्या समाधनका लागि संरक्षण कोषले सहयोग गर्ने प्रतिबद्धता जनाउनुभयो ।

राप्ती नदी तटीय क्षेत्र सरसफाइ अभियानका अध्यक्ष अपिल घिमिरेले जलकुम्भी देखाएर पर्यटक भित्र्याउनेभन्दा तालको संरक्षणमा जोड दिनुपर्ने बताउनुभयो । उहाँले तालहरू यहाँको कृषि प्रणालीसँग पनि जोडिएको बताउनुभयो । उहाँले सबै संरक्षणकर्मी एक भएर सिमसार क्षेत्रको संरक्षणमा जुट्न आह्वान गर्नुभयो । रासस